بررسی مسائل فنی و بهره برداری از تعدادی از قنات های استان های خراسان رضوی و همدان و سمنان

نویسندگان

فریبرز عباسی

رضا بهراملو

اردلان ذوالفقاران

نادر نادری

چکیده

یکی از فواید مهم قنات فراهم کردن زمینۀ مناسب برای همبستگی و مشارکت در امور اجتماعی و ترویج فرهنگ زیست گروهی در جامعه است. قنات ها در صورت نگهداری صحیح و بازسازی و مرمت، منابع ارزشمند آب به شمار می روند. در پژوهش حاضر، مسائل و مشکلات فنی بهره برداری از 45 رشته قنات استان های خراسان رضوی، همدان و سمنان بررسی و راهکارهایی برای بهبود وضعیت آن ها ارائه شد. در هر یک از استان های مطالعه شده 15 رشته از قنات های پر آب و فعال انتخاب و وضعیت آب دهی و تغییرات کمّی و کیفی آب آن ها بررسی شد. همچنین برخی مشخصات هندسی و هیدرولیکی قنات ها اندازه گرفته شد. نتایج نشان داد آب دهی قنات های مطالعه شده در درازمدت دستخوش تغییرات زیادی شده است؛ ولی کیفیت آب قنات ها، به جز قنات های استان همدان، تغییر محسوسی نکرده است. بازده انتقال در هرنج قنات ها از 63 تا 98 درصد تغییر کرده است. روش آبیاری اراضی پایین دست قنات های مطالعه شده به طور عمده سطحی و سنّتی و بازده کاربرد آب آبیاری بین 32 تا 70 درصد متغیر بود. مقادیر کارایی مصرف آب برای محصولات غالب در اراضی پایین دست قنات های مطالعه شده نیز بین 1/0 برای فلفل تا 74/3 برای ذرت علوفه ای و متوسط آن 86/0 کیلوگرم بر متر مکعب بود. به طور کلی، بازده کاربرد آب در اراضی پایین دست قنات های مطالعه شده قدری بیشتر از متوسط بازده کاربرد آب در روش های آبیاری سطحی در اراضی آب خور از منابع آبی چاه یا رودخانه بود. مسائل و مشکلات عمدة قنات های مطالعه شده شامل مسائل فنـی (سازة فیزیکی قنات از بالادست مادرچاه تا مظهر قنات و پایاب قنات از مظهر تا سطوح زیر کشت) و مسائل بهره برداری و نگهداری (کمبود اعتبارات تعمیر و نگهداری، عدم تمهیدات لازم برای جلوگیری از ورود سیلاب به داخل قنات ها، کمبود متخصصان محلی، عدم لای روبی، دفع زباله و فاضلاب محلی در آب قنات ها، خرده مالکی بودن اکثر اراضی پایین دست قنات ها و تعدد مالکان و مهاجرت آن ها به شهرها) است.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی مسائل فنی و بهره‌برداری از تعدادی از قنات‌های استان‌های خراسان رضوی و همدان و سمنان

یکی از فواید مهم قنات فراهم‌کردن زمینۀ مناسب برای همبستگی و مشارکت در امور اجتماعی و ترویج فرهنگ زیست‌گروهی در جامعه است. قنات‌ها در صورت نگهداری صحیح و بازسازی و مرمت، منابع ارزشمند آب به‌شمار می‌روند. در پژوهش حاضر، مسائل و مشکلات فنی بهره‌برداری از 45 رشته قنات استان‌های خراسان رضوی، همدان و سمنان بررسی و راهکارهایی برای بهبود وضعیت آن‌ها ارائه شد. در هر یک از استان‌های مطالعه‌شده 15 رشته از...

متن کامل

The Study of Stressful Factors in Clinical Education for Nursing Students Studying in Nursing and Midwifery College in Khorramabad

کچ هدي پ شي مز هني فده و : شزومآ لاب يني شخب ساسا ي شزومآ مهم و راتسرپ ي تسا . و هنوگ ره دوج لکشم ي شزومآ رد لاب يني ، آراک يي هدزاب و ا ني شزومآ زا شخب راچد ار لکشم م ي دنک . فده اب رضاح شهوژپ سررب ي لماوع سرتسا از ي شزومآ لاب يني رد وجشناد ناي راتسرپ ي هدکشناد راتسرپ ي و يامام ي ماـجنا داـبآ مرـخ تسا هتفرگ . شور و داوم راک : رضاح هعلاطم کي هعلاطم صوت يفي عطقم ي تسا . د...

متن کامل

The effect of cyclosporine on asymmetric antibodies and serum transforming growth factor beta1 in abortion-prone model of mice CBA/J x DBA/2

كچ ي هد فده و هقباس : ي ک ي طقس زورب للع زا اه ي ،ررکم ا لماوع تلاخد ي ژولونوم ي ک ا رد ي ن قم طققس عون ي وراد دقشاب ي س ي روپسولک ي ،ن ح لدم رد طقس شهاک بجوم ي ناو ي CBA/j×DBA/2 م ي تنآ ددرگ ي داب ي اه ي ان و راققتم TGF-β لماوع زا عت مهم يي ن گلماح تشونرس هدننک ي سررب روظنم هب رضاح هعلاطم تسا ي ات ث ي ر اس ي روپسولک ي ن م رب ي از ا ي ن تنآ عون ي داب ي س و اه ي اکوت ي ن TGF...

متن کامل

The study of relationship between the tension-making factors and mental health of Semnan nurses

هديكچ فده و هقباس : راتسرپ هفرح ي م رد سرتسارپ لغاشم ردص رد ي ب لغاشم نا تشاده ي نامرد و ي لـماوع و دراد رارـق سرتسا از ي لغش ي ددعتم ي ناور تملاس ي لغاش ي ا ن ي م رارق رطخ ضرعم رد ار هفرح ن ي دهد . فدـه اـب رـضاح شهوژپ سررب ي ت أ ث ي نت لماوع ر ي گد ي ناور تملاس رب از ي نانمس رهش ناراتسرپ دش ارجا . شور و داوم اه : رامآ هعماج ي زا دوب ترابع لك ي ر ناراتسرپ ه مس ي ب ي ناتسرام اه ي رهش هك ...

متن کامل

روش های سنتی و مدرن در بهینه شدن و بهره برداری از قنات ها

از گذشته دور خبرگانی در نواحی مختلف ایران وجود داشتند، که با توجه به شرایط جغرافیایی هر محل شیوه ­هایی را برای حفاظت و نگهداری از قنات ها به کار می ­بردند که بعضاً از کارآیی قابل توجهی برخوردار بودند. با احداث اولین چاه های عمیق که در سال 1328 ه.ق به وسیله آمریکایی ها و به منظور تأمین آب اردوگاه ­های خود حفر کردند، بدون توجه به تأثیر منفی آنها روی قنات ها، تعداد قنات های دایر کاهش یافت، به...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
تحقیقات آب و خاک ایران

ناشر: پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران

ISSN 2008-479X

دوره 44

شماره 4 2013

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023